Có “4 thứ vũ khí” mà chỉ riêng Startup tại Việt Nam mới có. Đây là lợi thế cạnh tranh không hề nhỏ cho chúng ta trong cuộc cách mạng công nghệ thế giới đang diễn ra.
Cây bút chuyên viết về trang thông tin công nghệ và khởi nghiệp của Châu Âu, Anh Minh Do cho biết: 4 vũ khí này chỉ riêng môi trường khởi nghiệp tại Việt Nam mới có, tác giả tin tưởng rằng năm 2017 sẽ là năm bừng sáng của khởi nghiệp Việt Nam.
Hiện nay, ở Đông Nam Á, người ta chỉ nhìn nhận các nước Indonesia, Malaysia hay Singapore là những lò khởi nghiệp của khu vực.
Những quốc gia khác nhu Philippines, Thái lan hay Việt Nam không được các nhà đầu tư đánh giá cao để rót tiền vào, do phong trào khởi nghiệp tại đây còn manh mun.Mặc dù đang phát triển nhưng cũng chưa tạo ra sứt hút mạnh mẽ.
Với riêng khởi nghiệp tại Việt Nam, một trong những lý do khiến các nha đầu tư ngán ngẫm lắc đầu đó là do “môi trường kinh doanh cũng như các thủ tục pháp lý rườm rà, rắc rối tại đây”. Những điều này không hề hỗ trợ phong trào khởi nghiệp một chút nào.
Mặc dù tình hình là thế, nhưng trong 10 năm, khởi nghiệp Việt Nam có được những bước tiến triển mạnh mẽ.
Ví dụ điển hình là một loạt các Startup đã thành công như VNG, Appota, Tiki, Cốc Cốc, KMS, Gotit…. và còn nhiều cái tên nữa.
Đây thực sự là một điều thú vị về khởi nghiệp tại Việt Nam. Nhìn bề ngoài quốc gia này như đang ngủ quên giữa các cuộc cách mạng công nghệ của thế giới, thế nhưng nếu nhìn nhận sâu hơn người ta sẽ nhìn thấy sự trưởng thành bất ngờ ở nơi đây.
Ví dụ, hãy nhìn nhận số liệu sau: Năm 2014 Việt Nam có khoảng 28 dự án Startup được đầu tư, đến năm 2015 thì con số này đã lên đến 67, tăng hơn gấp đôi. Trong năm nay, nhiều dấu hiệu cho thấy số dự án được đầu tư còn có thể tăng gấp đôi nữa.
Vậy sức mạnh của phòng trào khởi nghiệp tại Việt Nam nằm ở đâu ?
Có “4 Vũ Khí” sẽ không nhiều người nhận ra, như sau:
- Trung tâm công nghệ của khu vực Đông Nam Á.
Việt Nam được biết đến như một trung tâm công nghệ của khu vực Đông Nam Á, bởi những tài năng công nghệ tuyệt vời đang quy tụ tại đây.
Việt Nam chính là nguồn cung cấp dồi dào số lượng kỹ sư chất lượng cao, chuyên nhận gia công các sản phẩm công nghệ (outsource) cho các công ty từ Mỹ cùng như các công ty trong khắp khu vực Đông Nam Á.
Tất nhiên, trong lĩnh vực Outsource này, Việt Nam không thể sánh ngang với các nước như Ấn Độ, Trung Quốc. Tuy nhiên, phải nhìn nhận thực tế rằng Việt Nam vẫn có nhiều lợi thế cạnh tranh để có vị trí trong bản đồ công nghệ thế giới.
- Những mối quan hệ với nước Mỹ.
Trước tiên, phải kể đến cộng đồng người Mỹ gốc Việt sinh sống tại Mỹ. Đây được xem là một trong những công đồng người nước ngoài lớn và thành đạt đang sinh sống tại Mỹ. Trong số những người này, có rất nhiều người đi lên từ khởi nghiệp như: Thuan Pham – Giám đốc công nghệ (CTO) của Uber.
Cùng với đó, số du học sinh của Việt Nam tại Mỹ đang lên đến hàng chục nghìn người (xếp thứ 6 trong cộng đồng du học sinh nước ngoài tại Mỹ). Dù không có nhiều, những vẫn có một số ít du học sinh này lập nghiệp trên đất Mỹ và gặp hái được nhiều thành công.
Có thể kể đến những cái tên nổi tiếng như Misfit Wearables (Startup được Fossil mua lại với giá 200 triệu USD) – CEO là Việt Kiều Sony Vũ. Adatao (nhận được đầu tư 15 triệu USD từ quỹ đầu tư A16Z) – CEO là Việt Kiều Christopher Nguyễn, hay như GotIt (Startup đình đám được đầu tư 9 triệu USD ) – CEO Hùng Trần, cựu du học sinh tại Đại Học Iowa Mỹ…
- Nền khởi nghiệp lâu đời của Việt Nam.
Đúng ra mà nói, tuy không phát triển nóng như Indonesia hay Singapore, nhưng so về tính lâu đời, nền khởi nghiệp Việt Nam được xếp vào hàng già cõi nhất trong khu vực.
Nhìn lại trước đây, làn sóng khởi nghiệp ở nước ta ở những năm đầu thập niên 90, thế kỷ trước. Làn sóng này đã trả về kết quả hiện nay là một thế hệ doanh nhân giàu có nhất tại Việt Nam như Trương Gia Bình, Đoàn Nguyên Đức, Phạm Nhật Vượng…
Thêm vào màu sắc của công nghệ, làn sóng khởi nghiệp trở lại vào những năm 2005, 2006, với sự ra đời của các công ty như VNG hay VCCorp. Thời điểm đó, Việt Nam được xem như quốc gia đầu tiên được nhà đầu tư lớn như IDG đầu tư vào, số tiền đầu tư lên đến 100 triệu USD
11 năm đi qua đã để lại cho nền khởi nghiệp Việt Nam tầng lớp những nhà quản lý, những kỹ sư, những nhà sáng lập, những người tạo ra những sản phẩm công nghệ dày dạn kinh nghiệm. Giờ đây, khi đón nhận làn sóng mới từ phong trào Startup và các xu hướng công nghệ. Những điều này sẽ trở thành lợi thế cạnh tranh không hề nhỏ cho khởi nghiệp Việt Nam
- Văn Hoá Việt Nam mang đậm tinh thần khởi nghiệp.
Mặc dù, đôi khi người ta sẽ thấy người Việt khá ích kỷ với nhau, như kiểu “con gà tức nhau tiếng gáy”. Một ví dụ điển hình là có khá ít công ty thành lập tại Việt Nam mà có số lượng người thành lập lớn hơn con số 1.
Tuy nhiên, nêu nhìn nhận theo một cách khác, tính cách này sẽ tạo cho nơi đây một môi trường kinh doanh có mức cạnh tranh cao, nơi mà các công ty sẽ làm bất cứ điều gì để giành chiến thắng trên thương trường.
Do chính tính cách này, người Việt luôn mong muốn được trở thành ông chủ để nắm giữ vận mệnh của riêng mình. Đó đôi khi là con dao 2 lưỡi. Nhưng đối với khởi nghiệp thì điều đó rất cần. Bạn sẽ không thể tìm thấy tính cách này ở bất kỳ quốc giao nào khác ở Đông Nam Á.
Với những phân tích lợi thế trên, rõ ràng Khởi Nghiệp Việt Nam đang có những lợi thế tuyệt vời, cho phép nó phát triển thành một hệ sinh thái hoàn chính.